Գեղագիտական ճաշակ և իդեալ
Ի՞նչ է ոճը և ինչ դեր ունի գեղագիտական իդեալի ստեղծման մեջ:
Ոճ բառը հայերենում համապատասխանում է հունարեն ստայլոս բառին որ շատ լեզուների մեջ մտել է ստիլ ձևով։ Հունարեն և հայերեն լեզուներում այս բառերը նույն արժեքն ունեն։ Ոճ ասելով՝ հասկանում ենք ինչ որ մի բանի որոշակի ձև, որը տվյալ մարդուն հատուկ արտահայտությունների, ստեղծաագուրծությունների, որոշակի ամբողջություն է։Ոճ ընգծում է մարդու անհատականությունը և ցույց է տալիս նրա անձնական ճաշակը։Մարդու ոճը նկատվում է գալիս նրա հետ կապված գրեթե ամեն բանի մեջ՝ հագուստի վարսահարդարմա, դիմահարդարման, նրա սիրելի երգերի, եթե ստեղծագործում է՝ ստեղծագուրծությունների։Հարկ է նշել, որ ամեն մարդ ունի իր անձնական ոճն ու ճաշակը և նաև ինչպես ասում են չաշակին ընկեր չկա։Իդեալը յուրաքանչյուր մարդու (մարդկային խմբի, հասարակության) պատկերացումն է կատարյալի մասին, կատարելատիպ և բարձրագույն նպատակ, որին նա ձգտում է: Երբ խոսքը վերաբերում է պետության հասարակական-քաղաքական կառուցվածքին, մենք հանգում ենք հասարակական-քաղաքական իդեալին, մարդու անձնային բարոյական որակների և մարդկային փոխհարաբերությունների ոլորտում մենք ունենք բարոյականիդեալը, գեղեցիկի, ներդաշնակության և, ընդհանրապես, գեղագիտական արժեքների ոլորտում էլ դրսևորվում է գեղագիտական իդեալը: Յուրաքանչյուր դարաշրջան ձևավորում է հասարակական, բարոյական, գեղագիտական իդեալի` կատարյալի և կատարելատիպի իր ընդհանրական ընկալումը: Անտիկ շրջանում իդեալը մարմանավորվում էր հունական աստվածների մեջ, որոնք բարոյականի և գեղագիտականի կատարելատիպն էին: Վերածնունդը առաջին պլանմղեց գեղեցիկի իդեալը, որի կենտրոնում մարդու մարմնի ներդաշնակությունն էր`հենված համաչափության, ոսկե հատման և գեղեցիկի կազմավորման այլ սկզբունքների վրա: Գեղագիտական իդեալը նաև գեղեցիկի բնույթը բացահայտելու ճանապարհներից մեկն է։գեղագիտական իդեալը ծառայում է նաև որպես գեղագիտական ճշմարիտի բացահայտման միջոց: Հարկ է նշել, որ յուրաքանչյուր մարդ առարկայի, երևույթի` մտահայեցողական մոդելի մեջ գեղագիտական ճշմարիտը բացահայտում է, ելնելով նաև իր իդեալից: Քանի որ նշեցի, որ ոճը մաևդու անհատական ճաշակն է, իսկ իդեալ մարդու պատկերացումն է կատարյալի մասին, դրանք սերտ կապ ունեն միմյանց հետ։Մարդու ճաշակը ստեղծվում է ըստ նրա կատարյալի պատկերացման։
Հետազոտություն կատարեք ձեր համայնքում և ներկայացրեք նրանում եղած ճարտարապետական կառույցները ,քանդակները,կոթողները:Ձեր ընտրությամբ առավել մանրամասն ներկայացրե՛ք մեկ-երկուսի պատմությունը:
Իմ համայնքին մոտ գտնվող կոթողները քանդակները, հետևյալներն են։
Արգիշտի 1-ին
Քանդակագործ՝
Լ. ԹոքմաջյանՃարտարապետ՝
Է. ԲարոյանՏուֆ, բազալտ, 2002թ.
Սասունցի Դավիթ
Քանդակագործ՝
Ե. Քոչարճարտարապետ՝
Մ. Մազմանյան Կոփածո պղինձ, բազալտ, 1959 թ.
Ալեքսանդր Թամանյան
Քանդակագործ`
Ա. Հովսեփյան, ճարտարապետ՝
Ս. Պետրոսյան Բազալտ, գրանիտ, 1974թ.
Մեսրոպ Մաշտոց
Քանդակագործ`
Ղ. Չուբարյան Բազալտտ, 1967թ.
Խաչատուր Աբովյան
Քանդակագործ`
Ս. Ստեփանյան, ճարտարապետ՝
Գ. Թամանյան Բրոնզ, գրանիտ, 1950թ.
Ավետիք Իսահակյան
Քանդակագործ՝
Ս. Բաղդասարյան, ճարտարապետ՝
Լ. Սադոյան Բրոնզ, գրանիտ, 1965թ.
Վահան Տերյան
Քանդակագործ՝
Ն. Կարգանյան, ճարտարապետ՝
Հ. Խաչատրյան Բազալտ, 2000թ.
Կոմիտաս
Քանդակագործ՝
Ա. Հարությունյան
ճարտարապետ՝
Ֆ. Դարբինյան Բրոնզ, գրանիտ, 1988թ.
Սայաթ-Նովա
Քանդակագործ՝
Ա. Հարությունյան
Ճարտարապետ՝
Է. Սարապյան Մարմար, 1963թ.
Մեսրոպ Մաշտոց և Սահակ Պարթև Քանդակագործ՝
Ա. Սարգսյան
ճարտարապետ՝
Ռ. Ջուլհակյան Բրոնզ, 1943թ., տեղադրվել է 2002թ.
Մարտիրոս Սարյան
Քանդակագործ`
Լ. Թոքմաջյան
Ճարտարապետ՝
Ա. Թարխանյան Մարմար, 1986թ.
Վիլյամ Սարոյան
Քանդակագործ`
Դ. Երևանցի
ճարտարապետներ`
Ռ. Հասրաթյան, Լ. Իգիթյան Բրոնզ, 2008թ.
Комментарии
Отправить комментарий